Jarosław RubinW 2024 roku przypada 50 rocznica śmierci Melchiora Wańkowicza, autora pomnikowego dzieła Bitwa o Monte Cassino. Czy z tej okazji ukaże się też wydanie książki Wańkowicza w języku angielskim?
50 rocznica śmierci Wańkowicza
W roku 2024 przypada nie tylko 80 rocznica bitwy o Monte Cassino, ale również 50 rocznica śmierci Melchiora Wańkowicza, autora najsłynniejszego reportażu o tej bitwie.
Polski mistrz reportażu i korespondent wojenny spod Monte Cassino, Melchior Wańkowicz zmarł 10 września 1974 roku w Warszawie.
Melchior Wańkowicz urodził się 10 stycznia 1892 roku (26 grudnia 1891 wg kalendarza juliańkiego).
Pierwsze tomy reportaży i wspomnień (W kościołach Meksyku, Szczenięce lata, Opierzona rewolucja) wydał w okresie międzywojennym. Wtedy też założył Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, które drukowało książki autorów polskich m. in. Jerzego Andrzejewskiego, Tadeusza Parnickiego, Brunona Schultza czy Sergiusza Piaseckiego. Wydawnictwo przyswajało też czytelnikom książki Jacka Londona, Jamesa Olivera Curwooda cze Ericha Marii Remarque’a.
Podczas II wojny światowej pracował jako (nieoficjalny) korespondent wojenny przy 2 Korpusie Polskim gen. Władysława Andersa. Bezpośrednio po wojnie Wańkowcz wydał swoją najbardziej znaną książkę: Bitwa o Monte Cassino – trzytomowe dzieło o największej bitwie 2 Korpusu. Wydarzeniom wojennym poświęcił też m.in. tomy Wrzesień żagwiący, który przyczynił się do powstania i umocnienia legendy obrony Westerplatte; Hubalczyków i Ziele na kraterze.
Wańkowicz znany i nieznany
Choć książki Wańkowicza były niezwykle popularne wśród polskich czytelników, to poza granicami naszego kraju pozostaje on wciąż pisarzem nieznanym i niedocenionym.
Wielki wkład w popularyzację twórczości Wańkowicza wnosi Aleksandra Ziółkowska-Boehm, która w 2013 roku opublikowała książkę Melchior Wankowicz: Poland’s Master of the Written Word. Aleksandra Ziółkowska-Boehm, dr nauk humanistycznych była sekretarką pisarza przez ostatnie półtora roku życia Melchiora Wańkowicza. Jest też autorką pięciu (wznawianych) książek o Melchiorze Wańkowiczu; to jej pisarz zadedykował drugi tom „Karafki La Fontaine’a” i zapisał w testamencie swoje archiwum.
Pod koniec 2023 roku pojawiły się informacje, że amerykańskie wydawnictwo Lexington Books przygotowuje angielskie wydanie „Bitwy o Monte Cassino”. Autorem tłumaczenia książki na język angielski jest prof. Charles S. Kraszewski, urodzony w 1962 r. w USA slawista, autor przekładów z literatury polskiej, czeskiej, słowackiej także z greki i łaciny. Tłumaczenie sponsorowało Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce – Okręg 2 w Nowym Jorku.
Mam nadzieję, że informacje o wydaniu „Bitwy o Monte Cassino” w języku angielskim się potwierdzą i nie będę już musiał moim zagranicznym rozmówcom tłumaczyć, że Melchior Wańkowicz to taki polski Ernerst Hemingway lub Ernie Pyle.
