Jarosław RubinKiedy pracowałem nad przewodnikiem Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego, zależało mi, aby napisać książkę, która pomoże rodzinom żołnierzy odnaleźć miejsca związane z bitwą o Monte Cassino. Po jego wydaniu przekonałem się, jak bardzo było to potrzebne. Spotykałem się z rodzinami podczas moich wyjazdów, korespondencji, a także w czasie obchodów 80. rocznicy bitwy, i każda z tych rozmów potwierdzała, jak ważna jest pamięć o żołnierzach 2 Korpusu.
Pamięć, która trwa w wielu rodzinach
Wśród osób, które poznawałem, byli zarówno potomkowie żołnierzy 2 Korpusu Polskiego: dzieci, wnuki i prawnuki, jak i ci, którzy odkrywali historię wujków, pradziadków, kuzynek czy kobiet służących w formacjach pomocniczych. Niezależnie od stopnia pokrewieństwa każdy niósł fragment rodzinnej opowieści, która prowadziła z Polski aż pod Monte Cassino.
Od pierwszego spotkania z p. Andrzejem Korusem, którego wuj walczył w bitwie o Monte Cassino, aż po zamówienie przewodnika sprzed kilku dni dla syna żołnierza z Pułku 6 Pancernego „Dzieci Lwowskich”, mam poczucie, że napisanie książki miało sens i jest ona ważna dla potomków i krewnych żołnierzy 2 Korpusu.
Okolice Monte Cassino widziane oczami rodzin
Przewodnik obejmuje miejsca związane z bitwą o Monte Cassino i z działaniami 2 Korpusu Polskiego w trakcie czwartej bitwy o klasztor. Opisane trasy prowadzą przez wzgórza, doliny i niewielkie miejscowości, w których żołnierze stacjonowali, czekali na rozkazy lub ruszali do natarcia. To również miejsca, skąd prowadziła ogień artyleria 2 Korpusu, bazy materiałowe oraz punkty opatrunkowe i szpitale.
Warto pamiętać, że choć bitwa była bardzo krwawa, to spośród ponad 40 tysięcy żołnierzy 2 Korpusu Polskiego poległo około tysiąca. Co, którzy przeszli całą kampanię włoską, po wojnie wracali do Polski lub – w większości – osiedlali się na emigracji.
Polski Cmentarz Wojenny jest miejscem szczególnej pamięci, lecz stanowi jedynie część większej historii. Odwiedzanie okolic Monte Cassino to nie tylko oddanie hołdu poległym, ale również możliwość zobaczenia terenów, które Wasi bliscy znali z codziennej służby i walki.
Dlaczego warto przejść ich śladem
Podczas rozmów z rodzinami bardzo często słyszałem, że dopiero krajobraz Monte Cassino i okolic pozwala lepiej zrozumieć, co przeżyli ich krewni. Widok Gardzieli i Widma, linie wzgórz wokół 593 czy podejście pod San Angelo przekazują więcej niż jakikolwiek opis.
Takie spotkania i emocje, które im towarzyszą, utwierdziły mnie w przekonaniu, że przewodnik może być dla rodzin czymś więcej niż tylko informacją historyczną. Może stać się drogą do pielęgnowania pamięci i do zrozumienia doświadczeń tych, którzy byli tu w maju 1944 roku.
Zaproszenie do rodzinnej podróży szlakiem 2 Korpusu Polskiego
Jeśli ktoś z Twojej rodziny służył w 2 Korpusie Polskim, niezależnie od stopnia pokrewieństwa, ten przewodnik pomoże Ci odnaleźć miejsca, które były częścią jego lub jej drogi. To okazja, aby zobaczyć okolice Monte Cassino w perspektywie, która przybliża tamte wydarzenia i prowadzi przez punkty znane Twoim bliskim.
Zapraszam Cię do tej podróży z przewodnikiem „Monte Cassino i okolice w ręku!
