Jarosław RubinPierwsza bitwa o Monte Cassino rozpoczęła się 12 stycznia 1944 roku i trwała do 12 lutego 1944. Wszystkie cztery bitwy opisałem w przewodniku Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego. Jedna z tras samochodowych prowadzi do związanego z pierwszą bitwą pomnika w Sant’ Angelo in Theodice.
Pierwsza bitwa o Monte Cassino
Dowódca amerykańskiej 5 Armii, gen. Mark Clark, planował zaatakować Linię Gustawa pod Cassino siłami trzech korpusów wzdłuż biegu rzek Garigliano–Gari (Rapido).
Pierwsza bitwa o Monte Cassino rozpoczęła się, kiedy złożony z dwóch dywizji Francuski Korpus Ekspedycyjny ruszył, aby obejść niemieckie pozycje poprzez góry na północ od Cassino.
Brytyjski X Korpus Richarda McCreery’ego miał przekroczyć rzekę Garigliano (tu walczyli polscy komandosi) i przedostać się przez Góry Auruncyjskie (Monti Aurunci) na południe od Cassino, podczas gdy amerykański II Korpus Geoffreya Keyesa miał przerzucić mosty na rzekach Gari i Rapido, aby utrzymać kontakt z siłami Juina w dolinie Liri.
W nocy z 19 na 20 stycznia II Korpus amerykański zaczął forsowanie rzeki Rapido siłami 36 Dywizji Piechoty, w odległości półtora kilometra od Monte Trocchio i 5 kilometrów w dół rzeki od Cassino.
36 DP powstała na bazie dywizji Gwardii Narodowej stanu Teksas, a jej żołnierze nosili oznakę z literą „T”.
Głęboka i rwąca rzeka, miny rozstawione przez Niemców i silny ogień nieprzyjacielski spowodowały, że 36 DP nie osiągnęła zamierzonych celów i poniosła dotkliwe straty (143 zabitych, 663 rannych i 875 zaginionych).
Największe straty poniosły 141 i 143 pułki piechoty, które próbowały przekroczyć rzekę (142 pułk był w odwodzie i uniknął strat).
Samochodem do pomnika w Sant’ Angelo in Theodice
Kiedy zbierałem materiały do napisania przewodnika „Monte Cassino i okolice” pojechałem samochodem do Sant’ Angelo in Theodice. Droga z Cassino zajęła mi kilkanaście minut.
W Sant’ Angelo in Theodice stoi niewielki pomnik upamiętniający żołnierzy amerykańskiej 36 Dywizji Piechoty walczących w pierwszej bitwie o Monte Cassino. Z placu, na którym stoi pomnik, rozciąga się widok na rzekę Gari.
