Jarosław RubinW przewodniku Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego wspominam nie tylko oddziały walczące na pierwszej linii w czasie bitwy o Monte Cassino, ale również cichych bohaterów majowych zmagań, dlatego pojawiły się na stronach przewodnika takie miejsca jak Cervaro i San Michele.
Pisałem już o noszowych, którzy ewakuowali rannych. Teraz przyszła pora, aby wspomnieć żołnierzy, którzy dbali o zaopatrzenie w wodę i żywność.
Woda z Cervaro
Cervaro to miejscowość granicząca z Cassino. Podczas pobytu w Cassino, kiedy zbierałem materiały do napisania przewodnika, kilka razy przejeżdżałem przez Cervaro. W czasie bitwy o Monte Cassino jedna z dróg zaopatrzenia – „droga południowa” prowadziła przez Cervaro i San Michele.
W czasie bitwy woda dla oddziałów znajdujących się na linii czerpana była między innymi w Cervaro ze źródła/fontanny (Fontana della Forma) i dowożona dalej willysami, a później przenoszona na barkach na pozycje. Co ciekawe, fontanna zachowała się do dzisiejszych czasów (zdjęcie z 1944 roku – w nagłówku artykułu).
Zaopatrzenie z San Michele
W książce poświęconej 3 Dywizji Strzelców Karpackich M. Młotek podaje, że woda musiała być dostarczana z San Michele w czterogalonowych bańkach na mułach. Obsługę punktu wodnego w San Michele (G 903229) sprawowali saperzy z kompani parkowej saperów. (Obecnie San Michele leży w granicach Cassino).
W rejonie San Michele znajdowały się też kuchnie kompanijne, które przyrządzały strawę i transportem jucznym wraz z innymi artykułami wysyłały w termosach do oddziałów w linii. Ponieważ strawa nie zawsze dochodziła w stanie gorącym, oddziały otrzymały tymczasowe kuchenki (Tommy Cookers) opalane tzw. suchym spirytusem. Nie zawsze można było ich używać ze względu na ogień nieprzyjaciela.
