Jarosław RubinKiedy wyjeżdżałem z Venafro, aby zobaczyć pomnik niedźwiedzia Wojtka, to po prawej stronie drogi Via Maiella minąłem cmentarz żołnierzy francuskich, co przypomniało mi, że żołnierze francuscy walczyli w bitwie o Monte Cassino już od jej pierwszej, styczniowej odsłony.
Ponieważ bitwa o Monte Cassino jest nazywana bitwą 10 narodów (i piekłem 10 armii), to pisząc przewodnik Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego, odwiedziłem 5 cmentarzy wojennych w regionie.
Francuski Cmentarz Wojenny
Jadąc drogą krajową 85 w kierunku Iserni, dojechałem do cmentarza żołnierzy francuskich (Cimetière militaire français de Venafro), na którym znajdują groby 3414 żołnierzy Francuskiego Korpusu Ekspedycyjnego we Włoszech poległych w II wojnie światowej, głównie w czasie bitwy o Monte Cassino. Dwie trzecie poległych to żołnierze pochodzenia marokańskiego, tunezyjskiego, algierskiego oraz Senegalczycy i Iworyjczycy.
Cmentarz ten, budowany od września 1945 roku do grudnia 1946 roku, jest największym wybudowanym na włoskiej ziemi francuskim cmentarzem wojennym z okresu II wojny światowej. Powstał przy osobistym wsparciu generała Charles’a de Gaulle’a. W czasie wojny de Gaulle często przyjeżdżał do Venafro, gdzie ulokował dowództwo wojskowe Korpusu Ekspedycyjnego pod rozkazami gen. Alphonse’a Juina.
Cmentarz żołnierzy francuskich – „zginęli za Francję”
Białe nagrobki są podzielone na sektory, zgodnie z religią, jaką wyznawali polegli żołnierze. Pierwszy sektor (chrześcijański), w pobliżu kaplicy, obejmuje nagrobki oznaczone białymi krzyżami.
W drugim sektorze, w pobliżu budynku stylizowanego na minaret, pochowano wyznawców religii muzułmańskiej.
W trzeciej części cmentarza pochowano żołnierzy wyznania mojżeszowego oraz animistów. Każdy nagrobek posiada napis z nazwiskiem poległego (jeśli jest znane) i słowa (po francusku) „Mort pour la France” („Zginął za Francję”).
Informacje praktyczne
Przed głównym wejściem na cmentarz przy Viale San Nicandro oraz po drugiej stronie tej drogi znajdują się miejsca parkingowe.
Francuski Cmentarz Wojenny w Venafro jest otwarty w godzinach od 08:00 do 14:00 wyłącznie w dni powszednie.
