„Na polach bitew Drugiego Korpusu” to podtytuł książki „Laur Kapitolu i wianek ruty”, której autorem jest Jan Bielatowicz. Książka tego prawie nieznanego w Polsce pisarza i żołnierza 2 Korpusu Polskiego towarzyszyła mi w trakcie pisania przewodnika Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego. Wróciłem do niej, kiedy pisałem artykuł Przechodniu, powiedz Polsce.
Jan Bielatowicz – pisarz wart naszej pamięci
W 2023 roku przeszła bez echa 110 rocznica urodzin Jana Bielatowicza – pisarza, poety, publicysty, żołnierza 2 Korpusu Polskiego. W 2025 roku będziemy obchodzić 60 rocznicę jego śmierci.
Jan Bielatowicz (1913-1965) urodził się 16 listopada 1913 w Nisku. Rodzina Bielatowiczów przeniosła się w 1922 roku do Tarnowa. W 1930 zadebiutował (jako siedemnastolatek) na łamach czasopisma „Nasze życie”, wierszem pt. Pieśń młodzieży. Po maturze studiował i ukończył w 1937 roku polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W wojnie obronnej 1939 roku służył jako podchorąży w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich. Następnie przedostał się na Węgry, gdzie został internowany w obozie Kisbodak. Później był więziony w cytadeli budapeszteńskiej oraz obozie karnym Komarom, z którego uciekł.
Przez Jugosławię i Turcję przedostał się do Palestyny, gdzie wstąpił do wstąpił do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich i wziął udział w walkach w Libii i obronie Tobruku.
Wraz z 2 Korpusem Polskim kpr. pchor. Jan Bielatowicz wziął udział w kampanii włoskiej, walcząc m. in. o Monte Cassino w szeregach 3 Batalionu Strzelców Karpackich.
Publikował teksty w „Przy kierownicy w Tobruku”, „Gazecie Polskiej”, „Dzienniku Żołnierza APW”, „Orle Białym”. W latach 1944–1946 redagował „Bibliotekę Orła Białego”. W 1946 r. wyjechał do Anglii i przeszedł przez obozy Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia w Freckenham i Chippenham.
Od 1948 r. Bielatowicz związał się z Katolickim Ośrodkiem Wydawniczym „Veritas”. Od 1949 r. był redaktorem naczelnym tygodnika „Gazeta Niedzielna”, a od 1951 r. także „Życia” oraz w latach 1954-1956 miesięcznika „Droga”. Od 1954 r. redagował serię wydawniczą „Biblioteka Polska”. Teksty publikował także w „Dzienniku Polskim” i „Dzienniku Żołnierza”, „Tygodniu Polskim”, „Wiadomościach”, współpracował z Radiem Wolna Europa w Monachium.
Jan Bielatowicz zmarł 27 listopada 1965 w Londynie i został pochowany na cmentarzu South Ealing.
Jan Bielatowicz był odznaczony Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Medalem Wojska (czterokrotnie). Otrzymał też Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino nr 2931 oraz pamiątkowe odznaczenia brytyjskie. Pośmiertnie nadano mu Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari.
Jan Bielatowicz – dorobek literacki
Jan Bielatowicz był autorem wielu książek, opracowań oraz tłumaczeń.
Wybrane książki własne (data pierwszego wydania):
- Bibliografia druków polskich we Włoszech 1 IX 1939–1 IX 1945, Rzym 1946
- Ramię pancerne 2. Polskiego Korpusu. Album fotografii 2. Warszawskiej Dywizji Pancernej, Rzym 1946
- Passeggiata. Szkice włoskie, Rzym 1947
- Brygada Karpacka, Rzym 1947
- 3. Batalion Strzelców Karpackich, Londyn 1949
- Laur Kapitolu i wianek ruty. Na polach bitew Drugiego Korpusu, Londyn 1954
- Książeczka, Londyn 1961
- Opowiadania starego kaprala, Londyn 1965
- Literatura na emigracji (wyd. pośmiertne), Londyn 1970
Opracowania i redakcje (data pierwszego wydania):
- Azja i Afryka. Antologia poezji polskiej na Środkowym Wschodzie, Palestyna 1970
- Poezja Karpacka. Zbiór wierszy Brygady Strzelców Karpackich, Jerozolima 1944
- Nasze granice w Monte Cassino. Antologia walki, Rzym 1945
- Przypływ. Poeci 2. Korpusu, Rzym 1945
- Monte Cassino w dziesięciolecie bitwy, Londyn 1954
- Ułani Karpaccy. Zarys historii pułku, Londyn 1966