Jarosław RubinJak daleko jest z Monte Cassino do Kłodzka? Samochodem około 1600 km. Emil Czech do Kłodzka jechał przez Wielką Brytanię. A ja wyruszyłem w kolejną podróż szlakiem żołnierzy 2 Korpusu Polskiego.
Hejnał odegrany na Monte Cassino
Emil Czech (1908-1978) to żołnierz 3 Karpackiego Batalionu Saperów, który 18 maja 1944 roku odegrał hejnał mariacki na ruinach klasztoru na Monte Cassino. Tak zapamiętał te chwile:
Na miejscu byłem piętnaście minut przed wyznaczonym czasem. Podchodzę pod falującą na wietrze flagę. Jestem wzruszony. Nie wiedziałem czy potrafię zagrać ten hejnał należycie. Biorę do ust trąbkę i zaczynam grać. Przypomniałem sobie wówczas, że muszę przerwać w pewnym momencie i poczuć się tak, jakby to mnie strzała tatarska przebiła gardło. Wtedy właśnie zjawili się skądś jacyś fotoreporterzy, amerykański i polski. To zdjęcie, które mam, zrobił mi plut. Choma z 1 batalionu piechoty. Po odegraniu hejnału zameldowałem wykonanie rozkazu u dowódcy. Był bardzo wzruszony. Gdy odchodziłem zatrzymał mnie jeszcze na moment i powiedział: Pamiętajcie plutonowy Czech, wasza trąbka i wasz hejnał przejdą kiedyś do historii…
Przez Monte Cassino i Wielką Brytanię do Polski
Po wojnie Emil Czech osiadł w Anglii. Wrócił jednak do Polski, gdy w 1947 r. odnalazła się jego ukochana żona Maria, ekspatriowana z Kresów wschodnich do Kłodzka. Pracował w Kłodzku aż do emerytury,
Grób Emila Czecha znajduje się na cmentarzu komunalnym w Kłodzku. W 2023 roku pojechałem do Kłodzka i zapaliłem znicz na grobie hejnalisty spod Monte Cassino.
W 78. rocznicę zdobycia Monte Cassino i odegrania przez plut. Czecha hejnału, 18 maja 2022 roku, pomnik uroczyście odsłonięto w Parku Przyjaźni Wojsk Górskich w Kłodzku.
Emil Czech był odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Gwiazdą za Wojnę 1939–1945, Gwiazdą Afryki i Gwiazdą Italii, Medalem Za Obronę Imperium Brytyjskiego 1939–1945, krzyżem pamiątkowym Monte Cassino, odznaką Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, odznaką Za Poniesione Rany z Jedną Gwiazdą oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Historię Emila Czecha znajdziesz w przygotowywanym przeze mnie przewodniku „Monte Cassino i okolice. Śladami 2 Korpusu Polskiego”.
