Skład amunicji to miejsce przy Drodze Polskich Saperów, gdzie zawsze zatrzymuję się na chwilę i opowiadam towarzyszącym mi osobom o tragedii, jaka się tam wydarzyła 19 maja 1944 roku. Warto oddać cześć poległym żołnierzom z 1. plutonu 4 kompanii saperów. To miejsce pamięci jest oczywiście opisane w moim przewodniku Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego.
Droga Polskich Saperów
Drodze Polskich Saperów poświęciłem osobny artykuł i opisałem ją jako Trasę 7 w przewodniku (T7: Drogą Polskich Saperów do Gardzieli).
Początkowo była to górska ścieżka dla mułów, łącząca osiedle Caira z płaskowyżem i gospodarstwem Masseria Albaneta, znana od wieków jedynie okolicznym mieszkańcom oraz benedyktyńskim mnichom. W 1944 roku urosła do rangi jednej z najbardziej osławionych arterii drogowych związanych z bitwą o Monte Cassino.
Zatrzymaj się: Skład amunicji
Kiedy szedłem Drogą Polskich Saperów w maju 2024 roku wraz z uczestnikami wyjazdu Monte Cassino 2024 z Klubem Polskie Himalaje, poprosiłem, abyśmy zatrzymali się chwilę przy miejscu znanym jako „Skład amunicji”.
Zatrzymaliśmy się około 900 metrów od początku trasy, przy tablicy nr 7 Szlaku historycznego – „Skład amunicji”.
W pobliżu stojącej obecnie tablicy Szlaku historycznego WIW znajdował się skład amunicji moździerzowej, wykuty w skałach przez polskich saperów. Zgromadzono tam amunicję na potrzeby czwartej bitwy o Monte Cassino. Część amunicji pozostała niewykorzystana.
19 maja 1944 roku 1. pluton 4. kompanii saperów por. Jerzego Zapaśnika (KMC nr 25197) pracował przy naprawie drogi. Około godziny 16:00 niemiecka artyleria rozpoczęła ostrzał tego rejonu. Kilka pocisków trafiło w skład amunicji. Nastąpił potężny wybuch, który zniszczył wszystko w promieniu 40 metrów. W wyniku eksplozji zginęło 17 polskich saperów, których szczątki zebrano i przewieziono na prowizoryczny cmentarz w Acquafondacie. Przeżył tylko jeden saper – Antoni Nocny, który odniósł ciężkie rany.
Kiedy idziesz Drogą Polskich saperów, wspomnij tych, którzy zginęli już po zdobyciu klasztoru.