Jarosław RubinTrzecia Dywizja Strzelców Karpackich 1942-1947 to monumentalne dwutomowe dzieło poświęcone 3 DSK. Tom 1, który opracował redakcyjnie płk dr Mieczysław Młotek, był dla mnie nieocenioną pomocą przy pisaniu przewodnika „Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego”.
Dwa tomy historii 3 DSK
Tom pierwszy, wydany w 1978 roku w Londynie przez Zarząd Główny Związku Karpatczyków, jest poświęcony formowaniu, szkoleniu, a przede wszystkim walkom dywizji. Mnie najbardziej interesowały fragmenty poświęcone bitwie o Monte Cassino, ale znajdziesz tam cały szlak bojowy 3 DSK.
Część pierwsza książki obejmuje lata 1942-1943, kiedy dywizja przygotowywała się do walki szkoląc się w Palestynie, Iraku, ponownie w Palestynie i Egipcie. Poznajemy też organizację dywizji oraz jej skład narodowościowy, wyznaniowy czy też pod względem wieku.
Podana jest też obsada imienna wyższych i średnich stanowisk oficerskich w grudniu 1943.
Druga część tomu 1 nosi tytuł „Dywizja na polu walki” i opisuje szlak bojowy 3 DSK w latach 1944-1945.
Pokrótce opisano trzy pierwsze bitwy o Monte Cassino. Następny rozdział poświęcony jest przybyciu dywizji do Włoch, a kolejny działaniom 3 DSK nad rzeką Sangro.
Obszerny rozdział ósmy był dla mnie szczególnie istotny, bo szczegółowo opisuje czwartą bitwę o Monte Cassino: planowanie, opis terenu, zadania poszczególnych służb, luzowanie 78 DP, położenie oddziałów 3 DSK w Dzień „D” oraz przebieg pierwszego i drugiego natarcia.
Rozdział dziewiąty poświęcony jest przełamaniu linii Hitlera, a w kolejnych znajdujemy omówienie problematyki i analizę bitwy o Monte Cassino.
Rozdział trzynasty opisuje walki nad Adriatykiem, w tym zdobycie Ankony i przełamanie linii Gotów, a kolejne dotyczą kampanii apenińskiej, obrony nad rzeką Senio i operacji bolońskiej.
Część trzecia opisuje pobyt dywizji we Włoszech już po zakończeniu walk.
W załącznikach znajduje się m. in. obsada imienna stanowisk oficerskich w okresie bitwy o Monte Cassino i w dniu zakończenia działań bojowych 2 maja 1945.
Drugi tom książki „Trzecia Dywizja Strzelców Karpackich 1942-1987” ukazał się w 1991 roku w Londynie. redaktorem drugiego tomu był Władysław Maciejczyk.
Płk dr Mieczysław Młotek
Redaktorem 1 tomu książki był Mieczysław Ryszard Młotek (1893-1986) – polski historyk wojskowości, działacz emigracyjny.
Ukończył Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. W 1924 obronił doktorat z zakresu prawa na UJK.
Po kampanii wrześniowej mjr Mieczysław Młotek znalazł się na Węgrzech, gdzie był kierownikiem ewakuacji internowanych żołnierzy WP.
W Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie był szefem wydziału oświaty i kultury w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich i 3 DSK. Odznaczony Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino nr 1566 (Kw. Gł. 3 DSK).
W 1957 został awansowany przez władze RP na uchodźstwie na stopień podpułkownika w korpusie oficerów administracji, później pułkownik.
Zmarł 9 grudnia 1986 w Londynie. Prochy płk. Młotka – zgodnie z jego wolą zmieszane uprzednio z ziemią pochodzącą z Cmentarza Obrońców Lwowa zostały pochowane w kolumbarium przy kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie.
