„Wojna, ludzie i medycyna” to wspomnienia żołnierza, jakie pozostawił lekarz Adam Majewski, który w kampanii włoskiej służył w 3 Batalionie Strzelców Karpackich. Ta książka znalazła się wśród prawie 60 lektur, które cytowałem w przewodniku Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego.
Adam Majewski i jego książka
Adam Majewski – lekarz, żołnierz i pisarz
Adam Majewski (1907-1979) urodził się 24 maja 1907 roku w Lublinie. W 1936 roku otrzymał dyplom lekarza po ukończeniu studiów na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie. W 1938 roku uzyskał tytuł doktora medycyny.
Wybuch wojny zastał doktora Majewskiego we Lwowie, gdzie pracował w klinice.
Wziął udział w wojnie obronnej 1939 roku i jak napisał: „Gdy się przebierałem, nie wiedziałem, że mundur wojskowy zdejmę dopiero po ośmiu latach”.
Po przejściu na Węgry, Adam Majewski przedostał się do Francji, gdzie ukończył kurs w szkole podchorążych. Po kapitulacji Francji znalazł się w Wielkiej Brytanii, a następnie służył w Palestynie i Iraku.
W 1943 roku Adam Majewski był lekarzem w 28 Szpitalu Brytyjsko-Hinduskim w Iraku (28 CGH), a następnie otrzymał przydział do 15 Pułku Ułanów Poznańskich. 6 września 1943 roku otrzymał przeniesienie do 3 Dywizji Strzelców Karpackich, gdzie trafił początkowo do 2 Kompanii Sanitarnej.
14 listopada został lekarzem 3 Batalionu Strzelców Karpackich, z którym brał udział w całej kampanii włoskiej już jako podporucznik.
Dowódca 3 Batalionu był ppłk Józef Sokol, a jego zastępcą kpt. Antoni Dusza.
Książki
Swoje wojenne wspomnienia Adam Majewski spisał w książce „Wojna, ludzie i medycyna”, której pierwsze wydanie ukazało się w 1960 roku (Wydawnictwo Lubelskie). Ponieważ książka ukazała się w czasach komunistycznych, to autor przemilcza niektóre fakty, choć czasem stara się zmusić czytelnika do myślenia np.: „Przyszedł dzień 17 września.”. Ponieważ autor zmarł w 1979 roku, to nie dane mu było napisać wspomnień nie skażonych cenzurą i autocenzurą.
Oprócz wspomnianej książki, Adam Majewski napisał też dwie inne poświęcone czasom II wojny światowej:
- Zaczęło się w Tobruku. Opowieść o Adolfie Bocheńskim (1974), Wyd. Lubelskie,
- Wojenne opowieści porucznika Szemraja, (1975), Wyd. Lubelskie.
Na włoskiej ziemi
21 grudnia statek „Indrapoera”, wiozący żołnierzy 3 Batalionu Strzelców Karpackich, przybił do portu w Taranto. Początkowo 3 BSK znalazł się nad Volturno, a następnie rozpoczął przygotowania do ofensywy – czwartej bitwy o Monte Cassino.
To właśnie w czasie tej bitwy ppor. Adam Majewski znalazł się w Batalionowym Punkcie Opatrunkowym (BPO), znanym jako Domek Doktora. Tam pełnił służbę jako chirurg – niemal na pierwszej linii: [w czasie pierwszego natarcia] „cały spływ rannych z pierwszego [batalionu] szedł na mnie”.
W czasie bitwy o Monte Cassino dr Majewski został kontuzjowany i trafił do szpitala w Venafro (Szpital Wojenny nr 6), a potem do Campobasso:
Właściwie niewiele pamiętam z tych kilku pierwszych dni [pobytu w szpitalu], bo ciągle spałem, szczególnie od momentu, kiedy mi ustalono nogę w gipsie i przestałem się urażać w kolano. Okazało się, że mam pękniętą łękotkę. Poza tą sprawą byłem przeziębiony, potłuczony i w najwyższym stopniu wyczerpany.
Adam Majewski, Wojna, ludzie i medycyna, t. 2, Wydawnictwo Lubelskie.
Adam Majewski i Melchior Wańkowicz
W szpitalu w Campobasso Majewski przyglądał się pracy Melchiora Wańkowicza, który zbierał materiały do swojej książki. Jak stwierdził, „odpowiadałem mu monosylabami”:
– Czy pan był dowódcą kompanii lub plutonu?
– Nie. Lekarzem.
– Jakiej formacji?
– 3 baon 3 DSK.
– Aha. Więc był pan lekarzem 3 baonu?
– Tak.
– Był pan z baonem na „Wężu”?
– Tak.
– Został pan ranny?
– Nie, potłuczony i chory.
– Jak znosili żołnierze 3 baonu długi pobyt na „Wężu”?
– Nieźle.
Adam Majewski, Wojna, ludzie i medycyna, t. 2, Wydawnictwo Lubelskie.
Jak widać, dwaj pisarze nie pogadali sobie podczas tego spotkania.
Dalsze losy Adama Majewskiego
Po powrocie do zdrowia Adam Majewski znalazł się znów w swoim batalionie i był uczestnikiem bitwy nad Chienti oraz natarcia na Bolonię.
W kwietniu 1945 roku, po zdobyciu Bolonii, został wyznaczony na stanowisko komendanta polowej czołówki chirurgicznej nr 350. Służbę wojskową zakończył w stopniu kapitana. W1947 roku powrócił do Polski.
Po powrocie do kraju w 1947 roku pracował jako lekarz w Toruniu i Lublinie, specjalizując się w chirurgii i torakochirurgii.
Adam Majewski zmarł 24 maja 1979 roku w Toruniu. Jest pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 36-1-28/29).
Kapitan Adam Majewski był odznaczony m. in. Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino nr 1611, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz wieloma odznaczeniami brytyjskimi.