Fotografie, które łączą czas i pamięć – przewodnik „Monte Cassino i okolice”

Kiedy pracowałem nad przewodnikiem „Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego”, od początku wiedziałem, że nie chcę stworzyć kolejnej publikacji historycznej ani typowego przewodnika turystycznego. Chciałem połączyć historię, pamięć i współczesne odkrywanie miejsc, w których rozegrała się jedna z najcięższych bitew II wojny światowej – bitwa o Monte Cassino.

Przewodnik pełen zdjęć

To właśnie dlatego w moim przewodniku znalazło się około 200 fotografii. Część z nich pochodzi z Narodowego Archiwum Cyfrowego – to czarno-białe zdjęcia dokumentujące bitwę, budowę Polskiego Cmentarza Wojennego i pomników. Obok nich umieściłem współczesne, kolorowe zdjęcia, wykonane przeze mnie miejscach, do których dotarłem pieszo lub samochodem, często po drogach, których nie znajdziecie w klasycznych opisach turystycznych.

Zestawienie tych dwóch obrazów – archiwalnego i współczesnego – pozwala zobaczyć okolice Monte Cassino w zupełnie nowy sposób. Tam, gdzie na starych fotografiach widać żołnierzy i ruiny, dziś uchwyciłem ciszę cmentarza, widok z klasztornego wzgórza, kamienne tablice pomników i drogi oraz dróżki, którymi poruszali się żołnierze 2 Korpusu Polskiego. Dzięki temu przewodnik można nie tylko czytać, ale i oglądać – wędrując wzrokiem w czasie i przestrzeni.

Relacja, trasy, wskazówki

Mój przewodnik to nie jest tylko relacja z drogi – to propozycje tras pieszych i samochodowych, które prowadzą przez miejsca pamięci i pola bitew 2 Korpusu Polskiego. Na jego stronach można zobaczyć m.in. pomnik 3 Dywizji Strzelców Karpackich na wzgórzu 593, pomnik 5 Kresowej Dywizji Piechoty na wzgórzu 575, pomnik 4 Pułku Pancernego „Skorpion” w Gardzieli czy Polski Cmentarz Wojenny na Monte Cassino, ale też miejscowości związane z 2 Korpusem Polskim: Acquafondata, Venafro czy San Vittore del Lazio.

To połączenie archiwalnych zdjęć i moich autorskich fotografii terenowych sprawia, że przewodnik ma charakter jedyny w swoim rodzaju. Jest to pierwszy i jedyny przewodnik po okolicach Monte Cassino śladami 2 Korpusu Polskiego. Nie ma innej publikacji turystyczno-historyczno-patriotycznej o takiej formie i zawartości. Każda trasa prowadzi nie tylko śladami bitew, ale też po drogach, którymi można dziś dotrzeć do miejsc, gdzie polscy żołnierze walczyli, ginęli i zwyciężali.

Pamięć

„Monte Cassino i okolice” to zaproszenie do podróży – nie tylko turystycznej, ale też emocjonalnej. To przewodnik, który można zabrać w teren, ale też otworzyć w domu, by zachować pamięć o żołnierzach 2 Korpusu Polskiego, pamięć tamtych majowych dni…