Pułk 4 Pancerny czy 4 Pułk Pancerny?

Niedawno w różnych grupach na FB toczyła się dyskusja, czy należy używać nazwy 4 Pułk Pancerny, Pułk 4 Pancerny, a może Pułk 4 Pancerny „Skorpion”. Nie należę do ludzi, którzy lubią się spierać, więc unikałem konfliktów. Z drugiej strony praca nad przewodnikiem Monte Cassino i okolice. Szlakiem 2 Korpusu Polskiego nauczyła mnie dociekliwości, więc pogrzebałem w swoich książkach…

Kto tradycji nie szanuje…

Najlepszy wykład dotyczący nazwy pułku „Czwartaków” znalazłem w II tomie książki Marka Wrońskiego Waleczne Skorpiony. Barwa Pułku 4 Pancernego „Skorpion”. Książkę wydało Wydawnictwo Instytutu Tarnogórskiego i Muzeum Instytutu (Londyn – Tarnowskie Góry 2007).

Prowadząc rozważania na temat nazwy pułku, autor przytoczył słowa żurawiejki:

Kto tradycji nie szanuje

Niech nas w dupę pocałuje.

M. Wroński, Waleczne Skorpiony. (cytowanie jak wyżej), s. 292

Pułk 4 Pancerny – historia nazwy

Na podstawie uwag o nazwie z cytowanej wyżej książki wynika:

1. Powszechnie używana nazwa Pułk 4 Pancerny „Skorpion” nigdy nie została formalnie zatwierdzona, ale należy do tradycji pułku.
2. Nazwa „4. Batalion Czołgów” została wprowadzona rozkazem dziennym z numerem 1, 5 czerwca 1942 roku. Wtedy też określono skład batalionu.
3. Począwszy od 1 lipca 1943 roku ustanowione zostały nowe nazwy oddziałów, które podaje Rozkaz dzienny 2 Brygady Czołgów nr 75. W rozkazie tym przemianowano 4 Batalion Czołgów na 4 Pułk Pancerny.
4. Już po bitwie o Monte Cassino, 3 czerwca 1944 roku podano nowe nazwy regimentów pancernych (Rozkaz 2 Brygady Pancernej o liczbie dziennika 382/Op.). W piśmie podano nazwę „Pułk 4 Pancerny”, ale już 5 czerwca 1944 (Rozkaz dzienny nr 88) uzupełniono nazwę o kropkę: Pułk 4. Pancerny i podano skrót – p. 4. Panc. Równocześnie zamiast nazwy „kompania czołgów” zaczęto stosować nazwę „szwadron pancerny”.

I tak to z nazwą pułku było…